مارکت رسمی اندروید و گوگل ( گوگل پلی) با وجود داشتن به روز ترین اپلیکیشن ها و بازی های اندروید، اما با مشکلات متعددی مثل تحریمات فناوری از سوی کشورهای مختلف، محدودیت کاربران در دانلود برنامه، زبان انگلیسی این اپ استور موجب شد نیاز به یک اپ استور ایرانی با رفع تمامی این مشکلات و جایگزین آن برای کاربران ایرانی یک امر ضروری تلقی شود.
از این رو مایکت Myket، به معنی مارکت من از سال 1390 تاسیس شد و با 350 هزار برنامه و بازی های متنوع ، جایگاه خود را به عنوان یکی از پرطرفدارترین مارکت های ایرانی در میان کابران ایرانی پیدا کرد.
مایکت بستری مناسب است که صاحبین برند و توسعه دهندگان در آن، برنامه ها و بازی های اندرویدی خود را در معرض نمایش قرار داده و کاربران می توانند در محیط امن و پویای آن برنامه ی مورد نظر خود را پیدا کرده و با نصب آن، نیاز خود را برطرف نمایند.
مجموعه حصین؛ مادر مایکت
حوالی سال‌های ۱۳۸۲، عده‌ای از فارغ‌التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف مجموعه حصین را راه‌اندازی کردند. این مجموعه در ابتدا تعدادی پروژه B2B و تعدادی پروژه در سطح ملی مانند تولید کارت‌های هوشمند (کارت‌های بانکی، سیم‌کارت، کارت ملی و…) را انجام می‌داد که هنوز هم این پروژه‌ها در حال انجام هستند.
در سال ۱۳۸۹، جشنواره موبایلی برگزار شد که در آن از کافه‌بازار به عنوان یک محصول استارتاپی رونمایی شد. طبق گفته وحید رحیمیان، هم‌بنیانگذار حصین و مدیر عامل مایکت، از همان موقع مدیران حصین مشاهده کردند که بازار گوشی‌های هوشمند در حال رشد بوده و آینده روشنی خواهد داشت. بنابراین در سال ۱۳۹۰، مایکت را درون حصین راه‌اندازی کردند.
نیاز به بنیانگذاران تمام‌وقت
در سال ۱۳۹۳، مایکت کم‌کم نیروهای فنی بیشتری جذب کرده و تا حدی از مجموعه حصین مستقل شده و شاخه «شرکت حصین همراه» را شکل داد که بزرگترین بخش آن مایکت بود. این تغییر روند تیم از مدل B2B به B2C منجر به ساخت محصولاتی مشتری‌پسندتر در سال‌های بعد شد و حصین همراه توانست برنامه طاقچه و بازی هشتخوان را هم راه‌اندازی کند.
یکی از مهم‌ترین مشکلات و موانع رشد مایکت در ابتدای کار این بود که به آن به شکل یک پروژه مانند بقیه پروژه‌های حصین نگاه می‌کردند. یک استارتاپ برای آنکه به طور نمایی رشد کند، نیاز دارد تا بنیانگذارانی داشته باشد که به طور کامل خود را وقف آن می‌کنند. در همین راستا، وحید رحیمیان از سال ۱۳۹۵ به طور کامل انرژی و زمان خود را روی مایکت متمرکز کرد و مدیرعامل آن شد.
او در زمان شروع کار به عنوان مدیرعامل مایکت به جای جذب نیروی بیشتر، تعدادی از نیروهای سابق را به علت کارایی پایین کنار گذاشت. او اعتقاد داشت که اگر همین وظایف به تیم کوچک‌تری واگذار و به آنها اعتماد شود، نتیجه بهتر خواهد شد. در همین رابطه می‌گوید:
« زمانی که یک تیم نسبتاً کوچک چندین نیرو برای یک وظیفه دارد، به خوبی عمل نخواهد کرد و این به مانند داشتن دو دفاع چپ برای یک تیم فوتبال است.»
دومین تغییر مهمی که وحید رحیمیان در سال ۱۳۹۵ در مایکت ایجاد کرد این بود که تمرکز تیم بر قسمت‌هایی از کسب‌وکار مانند تلاش برای جذب سرمایه را کاهش داد. او معتقد بود که اگر مایکت به جایگاهی رسید که آنها حاضر شوند ماشین خود را فروخته و در مایکت سرمایه‌گذاری کنند، آن وقت به راحتی می‌توانند جذب سرمایه داشته باشند.
بعد از این اتفاقات، مایکت رشد مداوم و خوبی را در جریان‌های مالی خود تجربه کرد و در سال ۱۳۹۷ به نقطه سربه‌سر رسید؛ سودآوری آنها ادامه پیدا کرد و در همان سال، از شرکت حصین همراه به طور کامل جدا شد.
نقطه عطف بزرگ دیگر در مایکت، ایجاد سرچ ادز (Search Ads) بود که با کمک مگنت، بازوی تبلیغاتی مجموعه حصین، شکل گرفت. این تغییر باعث شد درآمد مایکت به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کند.
مدل کسب‌وکار مایکت
مایکت یک پلتفرم دوسویه (Two-Sided Platform) است که کاربران و توسعه‌دهندگان را به هم متصل می‌کند. مدل کسب‌وکار آن شامل سه بخش اصلی است:
a. درآمد از تراکنش‌ها:
مایکت با دریافت کارمزد فروش اپلیکیشن‌ها و خریدهای درون‌برنامه‌ای از توسعه‌دهندگان، بخش عمده‌ای از درآمد خود را تأمین می‌کند. این مدل مشابه گوگل‌پلی است، اما با نرخ‌های کارمزد متناسب با شرایط بازار ایران.
b. تبلیغات درون‌پلتفرمی:
مایکت امکان تبلیغات هدفمند در اپلیکیشن خود را به توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهد. این تبلیغات شامل:
- نمایش اپلیکیشن‌ها در جایگاه‌های ویژه.
- تبلیغات کلیکی یا نصب مستقیم.
c. همکاری‌های تجاری:
مایکت از همکاری با برندها، کسب‌وکارها و سازمان‌ها درآمدزایی می‌کند، از جمله:
- ارائه خدمات خاص به اپلیکیشن‌های شرکتی.
- اجرای کمپین‌های مشترک تبلیغاتی.
جایگاه مایکت در بازار
a. رقابت با دیگر مارکت‌های ایرانی:
مایکت یکی از رقبای اصلی کافه‌بازار است که سهم زیادی از بازار اپلیکیشن‌های اندرویدی ایران را در اختیار دارد. برای رقابت، مایکت:
- تمرکز بر اپلیکیشن‌های بومی: ارائه اپلیکیشن‌هایی که ممکن است در مارکت‌های دیگر در دسترس نباشند.
- تعرفه‌های جذاب‌تر: کاهش کارمزد برای جذب توسعه‌دهندگان.
- توجه به امنیت و بررسی محتوا: ایجاد اعتماد بین کاربران.
b. مزیت‌های رقابتی:
- تمرکز بر کاربران ایرانی: مایکت با ارائه خدمات پرداخت ریالی و محلی‌سازی محتوا، نیازهای خاص کاربران ایرانی را پوشش می‌دهد.
- پشتیبانی از توسعه‌دهندگان کوچک: ابزارهایی برای تبلیغ و انتشار اپلیکیشن‌ها در اختیار آنها قرار می‌دهد.
- سیستم توصیه‌گر (Recommendation System): پیشنهادهای شخصی‌سازی‌شده برای کاربران.
c. چالش‌ها:
- رقابت با گوگل‌پلی (برای کاربران با VPN): بخشی از کاربران همچنان از گوگل‌پلی استفاده می‌کنند.
- کاهش قدرت خرید: تأثیر مستقیم بر خریدهای درون‌برنامه‌ای کاربران.
- وابستگی به بازار داخلی: عدم امکان توسعه به بازارهای خارجی به دلیل تحریم‌ها.
فرصت‌های کسب‌وکار
a. افزایش کاربران فعال:
مایکت با گسترش پوشش اینترنت و افزایش دسترسی به تلفن‌های هوشمند، پتانسیل رشد بالایی دارد. تمرکز بر مناطق کمتر توسعه‌یافته می‌تواند تعداد کاربران را افزایش دهد.
b. توسعه خدمات جانبی:
مایکت می‌تواند خدمات جدیدی مانند اشتراک ویژه (Premium Subscription) یا بسته‌های محتوایی ارائه دهد.
c. همکاری با تولیدکنندگان محتوا:
مایکت می‌تواند از طریق همکاری با توسعه‌دهندگان محتوای آموزشی، سرگرمی یا خدمات مالی، دسته‌بندی‌های پرفروش‌تری ایجاد کند.
تهدیدهای کسب‌وکار
- تغییرات قوانین و مقررات داخلی: محدودیت‌های جدید در فضای دیجیتال ایران می‌تواند بر عملکرد مایکت تأثیر بگذارد.
- نوسانات اقتصادی: کاهش درآمد کاربران ممکن است بر خریدهای درون‌برنامه‌ای تأثیر منفی بگذارد.
- افزایش رقابت: ورود مارکت‌های جدید یا تغییر استراتژی رقبا ممکن است تهدیدی برای سهم بازار مایکت باشد.
استراتژی‌های رشد
a. تمرکز بر توسعه‌دهندگان:
- کاهش کارمزدها برای جذب بیشتر توسعه‌دهندگان.
- ارائه ابزارهای آنالیتیک پیشرفته برای بررسی عملکرد اپلیکیشن‌ها.
b. بهبود تجربه کاربری:
- ساده‌تر کردن فرآیند نصب و پرداخت.
- افزایش سرعت بارگذاری و دانلود اپلیکیشن‌ها.
c. سرمایه‌گذاری در بازاریابی:
- تبلیغات گسترده در فضای دیجیتال.
- برگزاری رویدادها و جشنواره‌ها برای معرفی اپلیکیشن‌های برتر.
d. نوآوری در خدمات:
- ارائه قابلیت‌های جدید مثل اشتراک گروهی، باشگاه مشتریان یا گیمیفیکیشن در اپلیکیشن.
بررسی مارکتینگ مایکت
a. استراتژی بازاریابی:
- توسعه برندینگ:
- مایکت با تأکید بر بومی‌بودن و امنیت، اعتماد کاربران را جلب کرده است.
- استفاده از شعارها و کمپین‌هایی که بر استقلال و کیفیت خدمات متمرکز هستند.
- بازاریابی محتوا (Content Marketing):
- تولید محتواهای جذاب در شبکه‌های اجتماعی و وبلاگ مایکت برای جذب کاربران.
- ارائه نقد و بررسی تخصصی اپلیکیشن‌ها در پلتفرم خود.
- کمپین‌های تبلیغاتی:
- استفاده از تبلیغات دیجیتال، همکاری با اینفلوئنسرها، و کمپین‌های تخفیف برای جذب کاربران جدید.
- ارائه پیشنهادات ویژه به توسعه‌دهندگان برای عرضه اپلیکیشن‌ها در مایکت.
- بازاریابی مشارکتی (Co-Marketing):
- همکاری با برندها و شرکت‌های بزرگ ایرانی برای گسترش دامنه دسترسی.
b. تجربه کاربری (UX) و نگهداشت کاربران:
- مایکت با بهینه‌سازی تجربه کاربری (UI/UX) و افزودن ویژگی‌های جذاب مانند پیشنهادهای شخصی‌سازی‌شده، کاربران را به تعامل بیشتر تشویق می‌کند.
- سیستم امتیازدهی و نظرات کاربران، به انتخاب بهتر و وفاداری بیشتر کمک می‌کند.
c. مدیریت داده‌ها و تحلیل بازار:
مایکت با تحلیل داده‌های کاربران، رفتار آنها را بررسی کرده و برای تصمیم‌گیری‌های بازاریابی از آن استفاده می‌کند. مثلاً:
- شناسایی اپلیکیشن‌های پرطرفدار و پیشنهاد آنها به کاربران مشابه.
- طراحی کمپین‌های هدفمند برای بخش‌های مختلف بازار.
نتیجه‌گیری
مایکت با تمرکز بر بازار بومی و ارائه خدمات متناسب با نیازهای کاربران ایرانی، جایگاه قوی‌ای در بازار پیدا کرده است. با این حال، موفقیت بلندمدت آن به توانایی در مدیریت چالش‌های اقتصادی و رقابتی و همچنین نوآوری در ارائه خدمات جدید وابسته است.
